
به گزارش خبرنگار سیاسی «سراج24»، اظهارات متفاوت مسئولان دولتی یازدهم پیرامون برجام تمامی ندارد. در تازه ترین این اظهارات سیف، رییس کل بانک مرکزی در گفتگو با بلومبرگ در واشنگتن حرفهایی زده است که در تهران، به شدت با واکنش های فراوان روبرو شده است. سیف در واشنگتن در شورای روابط خارجی آمریکا، گفتگو با المانیتور و بلومبرگ به یک نکته اشاره صریح دارد: "تقریبا هیچ چیز عایدمان نشده است".
این اظهار نظر اما خلاف ادعاهای چندماهه روحانی است. در حالیکه بیش از 4ماه از آغاز اجرای برجام می گذرد و ایران به همه تعهداتش عمل کرده است، اعتراف «تقریبا هیچ چیز» علاوه بر اینکه «نقض برجام» است، منطق بیانات رهبر معظم انقلاب مبنی بر «خسارت محض» بودن برجام را نیز روشن می کند.
رهبر انقلاب در بیانات نوروزی امسال خود در حرم مطهر رضوی به صراحت گفتند: در همین توافقی هم که ما با آمریکاییها در قضیهی پنج بعلاوهی یک و مسئلهی هستهای کردیم، آمریکاییها به آنچه وعده داده بودند عمل نکردند و کاری را که باید میکردند انجام ندادند. بله، به تعبیر وزیر خارجهی محترم ما، روی کاغذ کارهایی را انجام دادند امّا از راههای انحرافی متعدّد، جلوی تحقّق مقاصد جمهوری اسلامی را گرفتند».
ایشان که پیش از شکل گیری برجام و به طور مکرر هرگونه امیدبستن به توافق با آمریکا اشتباه خوانده بودند، مذاکرات و توافق اخیر را برای جمهوری اسلامی «خسارت محض» ارزیابی کرده برجام را یکی از مصادیق این خسارت برشمرده و گفتند: «آمریکاییها گفتهاند که ما تحریمها را برمیداریم و روی کاغذ هم برداشتند امّا از طرق دیگر جوری عمل میکنند که اثر رفع تحریمها مطلقاً بهوجود نیاید و تحقّق پیدا نکند... ما ناگزیر باید به همهی تعهّدهای خود عمل کنیم [امّا] طرف مقابل با طُرق مختلف، با شیوههای مختلف، با خدعه، با تقلّب سر باز میزند و به تعهّدهایی که کرده است عمل نمیکند. این چیزی است که ما امروز در مقابل چشم خودمان داریم میبینیم؛ یعنی خسارت محض.»
حالا وقتی اظهارات صریح سیف، رییس کل بانک مرکزی و یکی از کسانی که روحانی بعد از کنایه به اظهارات صالحی، وی را مرجع مناسبی برای سوال در مورد مبادلات بانکی معرفی کرده بود، در رسانه ها مطرح می شود، بیشتر از گذشته در می یابیم، برجام آنچنان که ادعا می شود نه تنها «آفتاب تابان» نبوده، بلکه یک زیان بی سابقه در تاریخ پس از انقلاب است.
در حالی که ایران به همه تعهدات خود در برجام عمل کرده است، در حالی که تاسیسات نطنز با کاهش سانتریفیوژ مواجه شده استف فردو تا حد زیادی تعطیل شده است و محفظه راکتور اراک با بتن پر شده است، فعالیتهای هسته ای به شکل فراوانی متوقف شده است و در واقع بزرگترین امحای هسته ای تاریخ در ایران صورت گرفته استف حالا به اعتراف صریح رییس کل بانک مرکزی روحانی بعد از برجام «تقریبا هیچ چیز» عاید کشور نشده است.
اظهار نظر اخیر سیف که برخی رسانه ها از آن به عنوان «هت تریک» دولت یازدهم در ناکارآمدی برجام تعبیر کرده اند، بسیار تاسف بار است. ولیالله سیف رئیس بانک مرکزی ایران در مصاحبهای با تلویزیون بلومبرگ گفته توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ موسوم به برجام، تا کنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران در بر نداشته است.
در اواخر سال گذشته علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی در گفتگویی خبری از اولین سند نقض برجام پرده برداشت و به صراحت گفت که تحریم ها لغو نشده اند. رئیس سازمان انرژی اتمی در گفتوگو با وبگاه «العربی الجدید» اعلام کرد که غرب در اجرای تعهدات خود براساس برجام، تأخیر دارد و هنوز برخی تحریمها برداشته نشده است.
در آن ایام اما روحانی با کنایه به صالحی گفت: از صالحی نپرسید. از عراقچی و ظریف و سیف سوال کنید. پس از این واکنش روحانی طولی نکشید تا در روز چهاردهم فروردین حرف های صالحی توسط سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه در گفتگوی ویژه خبری تایید شود عراقچی تصریح کرد :طرف غربی طبق برجام تعهداتی را که باید انجام میدادند، بر روی کاغذ انجام دادند. دو دسته مشکل اصلی وجود دارد؛ یکی بازگشت به شرایط اقتصادی قبل از تحریم و دوم کارشکنیها و بدعهدی های طرف مقابل بهخصوص آمریکا است. درباره مسائل ما در خارج از کشور، مبالغی که در خارج از کشور داریم از جنسهای مختلف بوده و صاحبان مختلفی دارد؛ یک سری از آن متعلق به بانک مرکزی است و یک سری متعلق به دولت است. یک سری پول متعلق به وزارت نفت است. یک سری از مبالغ سپرده بوده که عمدتاً در چین است که این اقدام برای حفاظت از بلوکه شدن بوده است. اگر همه این پولها را جمع کنیم بالای ۱۰۰ میلیارد دلار میشود. در مذاکرات وارد این موضوعات نشدیم. ما فقط درباره آزاد شدن این پولها بحث کردیم. تمام پولهای ایران آزاد شده اما در نقل و انتقال پولها مشکلاتی وجود دارد. اختیار این پولها نزد بانک مرکزی است. یکی از مشکلات برقراری مجدد شبکه بانکی است. در طول ۱۰ الی ۱۲ سال گذشته تمامی ارتباط بانکهای ما با بانکهای مقابل قطع شده و باید بار دیگر روابط کارگزاری ایجاد کنند که این منوط به مذاکرات است.
عراقچی از یک مورد دیگر در نقض برجام نیز پرده برداشت و گفت: یک مشکل دیگر این است که آمریکا کارشکنی میکند. یک مشکل زمانبر بودن از لحاظ فنی است. تا الآن بانکهای ما نزدیک به ۳۰۰ کارگزاری با بانکهای خارجی ایجاد کرده است. بانک ملی ۲۰ کارگزاری، بانک ملت حدود ۴۳ کارگزاری ایجاد کرده است. بانکهای دیگر بانکهای خصوصی هستند و آنها هستند که تصمیم میگیرند که با بانکهای ایران کار کنند. در طول سال های گذشته روابط بانکی بسیار پیچیده شده است. بانکها بهدلیل مسائل پولشویی و قاچاق انسان بسیار پیچیده شده است. الآن بانکها همانند سابق بهراحتی نمیتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. تا این شبکه پیچیده برقرار شود مقداری زمانبر است.
حالا نیز اظهارات سیف پازل اظهارات ضد برجامی مسئولان کابینه را تکمیل کرده است. این اظهارات در تایید «خسارت محض برجام» از آن جهت تاسف بار است که زمینه های فعالیت هسته ای برای مدت زیادی در ایران به عقب رانده شد. در روزهای امحاء هسته ای پس از برجام «نیویورک تایمز» در گزارشی از شروع از میان برداشتن ۱۲ هزار سانتریفیوژ از سوی مهندسین ایران به عنوان آغاز رسمی برجام خبر داد و نوشت یکی از بزرگترین عملیات امحاء هستهای در تاریخ جهان را اجرا شده است ومهندسین ایرانی ۱۲ هزار سانتریفیوژ را از میان برداشته و بیش از تن ۱۲ سوخت هستهای با غلظت پایین ،معادل ۹۸ درصد انبارهای سوخت هستهای ایران، را به خارج ارسال کرده اند و همچنین قلب تاسیسات هستهای تولید پلوتونیوم را نیز از کار انداخته اند.